АЛТАРНЫ АБРАЗ – разнавіднасць
абраза, пашыранага ў каталіцызме. Размяшчаўся ў
алтары. У Беларусі з'явіўся ў ХІV-ХVІ ст. з пабудовай тут касцёлаў, з XVIII ст. быў і ва ўніяцкіх храмах. У алтарных абразах у многіх выпадках спалучаліся заходнееўрапейскія і старажытнаславянскія традыцыі жывапісу. Самы ранні з вядомых алтарных абразоў у Беларусі – «Пакланенне Трох каралёў» з Браслаўскага раёна (у Музеі старажытнабеларускай культуры ІМЭФ НАН Беларусі). Мяркуюць, што яго выканалі ў першай чвэрці XVI ст.
Высокую ацэнку даюць спецыялісты алтарнаму абразу «Пакланенне вешчуноў» з Кобрынскага раёна (у Дзяржаўным мастацкім музеі), дзе менавіта ўдалае спалучэнне заходняга і ўсходняга майстэрства. У XVII ст. змест і выкананне алтарных абразоў набываюць новыя рысы, звязаныя з каларытам і эмацыянальнасцю. Яркім прыкладам алтарнага абраза лічыцца цэнтральная карціна ў былым езуіцкім касцёле ў Нясвіжы «Тайная вячэра», якую, як мяркуюць, у 1754 годзе стварыў мясцовы мастак I. Гескі. Тут побач з барочнымі традыцыямі выяўляюцца непасрэднасць і шчырасць, святочнасць і ўрачыстасць.
У сюжэты твораў XVIII ст. пачалі шырэй пранікаць выявы мясцовых краявідаў, архітэктуры і побыту, тыпажоў («Нараджэнне Марыі» з Драгічынскага раёна і інш.). У другой палове XIX ст., як пішуць у энцыклапедыях, «беларускі алтарны абраз трапіў пад уплыў акадэмізму і страціў сваю самабытнасць».