БАБРУЙСКАЯ КРЭПАСЦЬ - крэпасць, якая была збудавана згодна з планам Опермана расійскім войскам каля Бабруйска у 1807—1812, і дабудоўвалася да 1825.


У 1812 г. крэпасць была ўзброена больш за 300 гарматамі, сцены казармаў мелі таўшчыню 7—8 цаглін, асобных бастыёнаў — 8—10 цаглін, і былі непрабівальнымі для тагачаснай артылерыі. Крэпасць была абкружана высокім земляным валам і водным каналам.


У будове ўдзельнічалі 50 батальёнаў салдатаў і шмат вольнаёмных, таксама да масавага ўдзелу ў будове былі змушаныя сяляне з наваколля. Крэпасць была пастаўлена на месцы старажытнага замка, пад парахавы склеп у ордэну езуітаў быў забраны манастыр. У будаўніцтве крэпасці актыўна ўдзельнічаў Тэадор Нарбут.



Крэпасць вытрымала працяглую французскую аблогу ў час вайны 1812 г.. У 19 ст. служыла палітычнай турмой. Тут знявольваліся дзекабрысты, петрашэўцы, В.Дунін-Марцінкевіч, Паўлюк Багрым. Крэпасць была месцам паўстання салдатаў дысцыплінарнага батальёна (1905). У крэпасці знаходзіліся польскі канцлагер для палонных чырвонаармейцаў (1919—1920, каля 1 тыс. ахвяр), нямецкі канцлагер у час 2-й сусветнай вайны (забітыя і замораныя голадам каля 40 тыс. савецкіх вайскоўцаў і каля 40 тыс. цывільных людзей з наваколля).