БРАЦТВЫ – у XVI – XVIII стст. праваслаўныя, уніяцкія, каталіцкія суполкі насельнікаў беларускіх і украінскіх гарадоў. Дзейнічалі звычайна пры цэрквах, касцёлах, манастырах альбо парафіях.

Сябрамі суполак былі рамеснікі, купцы, духавенства, якія прысвячалі сябе рэлігійна-дабрачыннай асвеце, распаўсюджвалі адпаведную літаратуру. На Беларусі першыя праваслаўныя брацтвы з'явіліся ў 2-ой палове XVI ст., а ў наступным ужо дзейнічалі ва ўсіх буйных гарадах.

Будавалі цэрквы, дамы прытулку, дапамагалі збяднелым сябрам, сіротам, супрацьстаялі акаталічванню і апалячванню, уніі, прапагандавалі беларускую мову і культуру, засноўвалі брацкія школы і друкарні, такім чынам пашыраючы асвету, кнігадрукаванне, сістэму школьных тэатраў і інш.

Каталіцкія брацтвы клапаціліся пра ўкараненне ў беларускіх гарадах польскай мовы і адначасова, беручы прыклад з праваслаўных, дбалі і пра матэрыяльнае – утрымлівалі прытулкі, багадзельні і шпіталі, сваім састарэлым і хворым аднадумцам, іхнім удовам выдавалі пенсіі і інш.

Уніяцкія брацтвы (з'явіліся пасля Брэсцкай уніі 1596 года) прапаведавалі свой рэлігійны накірунак (спалучэнне праваслаўя і каталіцызму), таксама аказвалі сваім прыхільнікам разнастайную дапамогу і паспелі зрабіць значны уклад у развіццё беларускай нацыянальнай культуры.

У Сярэдневечча брацтвамі таксама называліся суполкі гарадскіх, часам і сялянскіх рамеснікаў. У ХVІІ – ХVІІІ стст. свае прафесійныя брацтвы мелі і купцы.