ДЗЯДЫ, задушны дзень – у беларусаў дні памінання нябожчыкаў. Так называлі таксама рытуальны абед або вячэру, што наладжваліся ў гэтыя дні, і ўсіх памерлых родзічаў.
Манета Дзяды, 20 рублёў, рэвэрс Дзяды маюць глыбокую сувязь з даўнім старажытнаславянскім пахавальным звычаем трызны, звязаны з культам продкаў. Іх спраўлялі ў пэўныя дні 3-4 разы на год, сыходзячы з мясцовай традыцыі: у мясаед перад масленіцай, пасля
Вялікадня на Радаўніцу (радушныя Дзяды), на Сёмуху (сёмушныя) і ў восень у суботу перад Змітравым днём (26 кастрычніка старога стылю – галоўныя, «багатыя» Дзяды). На апошніх ладзілі багаты стол, гатавалі больш 10 абрадавых страў (абавязковыя былі
куцця,
бліны, яечня, узвар, мяса).
На змітраўскія Дзяды калолі парася, рэзалі авечку або барана, «каб мяса хапіла ўсім». Адсюль і народныя выслоўі «На Дзяды многа яды», «Наеўся, як на Дзяды» і інш. Паводле звычаю частку кожнай стравы сімвалічна адкладвалі ў асобны посуд для нябожчыкаў і нанач са стала не прыбіралі. Беларускі
абрад Дзядоў паэтычна і ярка адлюстраваны ў выдатнай паэме Адама Міцкевіча «Дзяды».
Крыніца: Краязнаўчая газета