ГУЖАВЫ ТРАНСПАРТ – від сухапутнага транспарту, дзе ў якасці цягі выкарыстоўвалася рабочая жывёла. На Беларусі асноўнай цяглавай сілай здаўна быў конь, у паўднёва-заходняй частцы — і вол. Жывёлу запрагалі ў вазы з дапамогай вупражы (глядзіце Запрэжка).

Канструкцыя і знешняя форма гужавога транспарту адлюстроўвалі сезонныя ўмовы, функцыянальнае прызначэнне, сацыяльную прыналежнасць і рэгіянальныя асаблівасці вытворчай культуры. У залежнасці ад пары года сродкі гужавога транспарту падзяляліся на колавыя, або летнія (калёсы, мажара, фургон, тарантас, роспускі, брычка, карэта, бяда і інш.), і палазныя, або зімнія (простыя сані, развалкі, кары, вазок, падсанкі). Паводле функцыянальных асаблівасцей тыя ж сродкі падзяляюцца на грузавыя і выязныя (пасажырскія). Выязныя экіпажы (карэты, брычкі, фаэтоны, фурманкі, дыліжансы) былі ва ўласным карыстанні і на рэгулярных паштовых маршрутах.

Гужавы транспарт на Беларусі быў асноўным відам сухапутнага транспарту са старажытных часоў і да 1880-х г. і адпавядаў тагачаснаму ўзроўню вытворчых сіл і стану шляхоў зносін. У сельскай гаспадарцы адыгрываў істотную ролю да сярэдзіны 20 ст.

У наш час гужавы транспарт выкарыстоўваецца для перавозкі малагабарытных і сыпкіх грузаў на кароткія адлегласці пераважна ў кааператыўных і асабістых гаспадарках.