ЛАПАТА — прылада, з дапамогай якой саджалі цеста ў печ і даставалі хлеб з печы, падграбалі на таку і перамешвалі збожжа, падграбалі і раўнялі бульбу ў буртах. Хлебная лапата мела звычайна прамавугольную або круглаватую плоскасць даўжынёй 35 — 50 і шырынёй 25 — 30 см і доўгае (110 — 135 см) дзяржанне дыяметрам 3,3 — 3,5 см. Рабілі яе з дошкі звычайна лісцевых парод дрэва. Каб цеста лягчэй ссоўвалася на чарэнь, краі лапаты рабілі танчэйшымі. Перад тым, як саджаць цеста ў печ, гаспадыня пакрывала лапату хрэнавым, кляновым ці дубовым лісцем, аерам і пасыпала зверху мукой. Захоўвалі хлебную лапату ў варыўні або ў каморы.
Лапата для перамешвання збожжа мела неглыбокае авальнае выдзеўбанае дно. Вышыня лапаты з дзяржаннем 155 — 160 см (даўжыня рабочай часткі — да 65 см, шырыня 25 см). Вышыня лапаты для падграбання бульбы 100 — 103 см, шырыня 20 — 22 см, дыяметр дзяржання 3,2 — 3,5 см.