ЛІРА-ЭПІЧНАЯ ПАЭМА,
ліра-эпас — адна з разнавіднасцяў паэмы, у якой арганічна яднаюцца лірычны і эпічны спосабы спасціжэння і ўвасаблення рэчаіснасці.
Мера спалучэння лірычнага і эпічнага пачаткаў у творах не аднолькавая. Звычайна пераважае сюжэтна-падзейны характар развіцця твора. Аднак лірычны пачатак, незалежна ад яго колькаснай прысутнасці, мае істотнае значэнне як голас лірычнай асобы, праз якую праходзяць падзеі, час. Асновы беларускага ліра-эпасу заклалі
Якуб Колас і Янка Купала. Маштабная разгорнутасць эпічнага паказу ў паэмах Коласа «Новая зямля» і «Сымон-музыка» ўражвае паўнакроўнасцю і яскравасцю характаpaў, тыпаў, носьбітаў вядучых ідэяў твораў, а таксама ўсеўладнай стыхіяй лірызму, які адыгрывае ролю магутнага сродку эпічнай паэтызацыі герояў, роднай прыроды, невычэрпнасці маральна-этычных, духоўных багаццяў бацькоўскай зямлі.
У ліра-эпасе лірычнае «я» можа мець мноства формаў увасаблення, гранічна набліжаных да асобы самога аўтара ці знешне аддаленых ад яго, спалучаных з аб'ектыўнай постаццю персанажа, ад імя якога вядзецца паэтычнае, драматычна-напружанае апавяданне («Сцяг брыгады» А.Куляшова). У сінтэз з лірычным і сюжэтна-падзейным пачаткамі нярэдка ўступаюць і драматычныя формы ўвасаблення ў выглядзе маналогаў і дыялогаў паміж героямі твора («Нарач» МаксімаТанка). Сучасная ліра-эпічная паэма засведчыла паглыбленне псіхалагізму, спалучэнне аналітычнасці і сінтэзу, выйшла да філасофскага асэнсавання праблемаў часу і чалавека на скрыжаваннях гісторыі і сучаснасці («Блакада» Р.Барадуліна, «Штодзённы лістапад» С.Гаўрусёва, «Маўчанне травы» В.Зуёнка і інш.). Ідэйна-эстэтычнай важкасці яе набыткаў спрыяе выкарыстанне спосабаў умоўна-сімвалічнага абагульнення, прыватнай іншасказальнасці, эпічнай паэтызацыі. У найбольш значных творах эпічнасць набывае рысы эпасу.