МЯДЗЕЛЬСКІ ЗАМАКГалоўная »
МЯДЗЕЛЬСКІ ЗАМАК існаваў у 15 — пачатак 18 ст. Пабудаваны на месцы гарадзішча 11 — 14 ст. на востраве возера Мястра. Складаўся з мураваных вежы, палаца і знешняга абарончага комплексу. Меў круглую ў плане вежу-данжон. Яе знешні дыяметр 17,5 м, унутраны — 10 м, таўшчыня сцен каля 3,5 м.
Паводле малюнка з карты ВКЛ (1613) Т.Макоўскага вежа мела некалькі (верагодна, 5) ярусаў і дасягала вышыні 30 м. Па сваіх параметрах яна была блізкая да Камянецкай вежы. У 16 ст. да вежы з захаду прыбудаваны прамавугольны мураваны палац. Пляцоўка Мядзельскага замку была абведзена мурам з валуноў на вапне. З усходняга боку таўшчыня замкавых муроў 2 м, з астатніх бакоў, прыкрытых возерам, — 1,5 — 1,7 м.
Асноўны ўпор у абароне замка рабіўся на 5 мураваных паўкруглых бастэй, разлічаных, відаць, на размяшчэнне тут гармат для стральбы ўздоўж сцен. Бастэі Мядзельскага замку лічацца самымі раннімі на Беларусі і папярэднічаюць бастыён. У паўднёва-ўсходнім куце замка выяўлены падмурак цыліндрычнай вежы дыяметрам 10 м і сцены 2-метровай таўшчыні. На малюнку Макоўскага зафіксаваны 3 вежы. На замкавым дзядзінцы стаялі гаспадарчыя пабудовы, жылыя дамы.
У 17 ст. замак дадаткова ўмацаваны ніжнім поясам абароны — земляным валам з бастыёнамі і ровам, які запаўняўся вадой з возера. Бастыён і вал адсутнічалі толькі з усходняга боку, дзе да замка блізка падступала возера. Сувязь з берагам ажыццяўлялася па драўляным мосце на палях.
Мядзельскі замак — прыклад спалучэння асаблівасцей заходне-еўрапейскай фартыфікацыі з мясцовымі абарончымі элементамі. Разбураны ў час Паўночнай вайны 1700-21 гг.
Аўтар: М.А.Ткачоў Крыніца: "Беларуская энцыклапедыя" |