НАРБУТ Тэадор (Фёдар Яўхімавіч; 28.10(8.11). 1784, былы маёнтак Шаўры, Воранаўскі раён — 14(26).11.1864) — гісторык і археолаг. Скончыў Віленскі ўніверсітэт (1803). Ваенны інжынер рускай арміі, удзельнік напалеонаўскай і руска-шведскай войнаў (1806 — 1807, 1808 — 1809), аўтар праекта Бабруйскай крэпасці, удзельнік яе будаўніцтва. З 1812 г. жыў у сваім маёнтку, займаўся даследаваннем гісторыі Вялікага Княства Літоўскага.

Пісаў на польскай і рускай мовах. Аўтар «Гісторыі літоўскага народа» (тт. 1 — 9, 1835 — 1841), падзеі давёў да 1569 г. У «Гісторыі...» напісаў пра ВКЛ XVI ст. як пра залаты век у гісторыі Беларусі і Літвы. Адмоўна ставіўся да палітыкі польскіх феадалаў у ВКЛ, але адзначаў вялікую ролю каталіцкай царквы і польскай культуры ў жыцці Беларусі і Літвы. Шмат пісаў пра беларускі народ, яго мову і пісьменнасць. Унію 1569 г. лічыў адмоўнай з’явай у гісторыі Беларусі і Літвы. Для працы выкарыстаў беларускія летапісы і «Хроніку польскую, літоўскую, жамойцкую і ўсяе Русі» М.Стрыйкоўскага, але ставіўся да іх некрытычна. У яго даследаванні шмат гіпотэзаў, прыдуманых фактаў. Апублікаваў шэраг гістарычных крыніцаў, у т.л. «Хроніку Быхаўца» (1846). Збіраў этнаграфічныя і фальклорныя матэрыялы. На землях Беларусі вёў археалагічныя раскопкі.