ЛЯМАНТ (ад лац. lamenta плач) – жанр старажытнай беларускай літаратуры, празаічны або вершаваны твор элегічнага, панегірычна-дыдактычнага характару, напісаны з выпадку смерці якой-небудзь значнай асобы, а таксама вялікага асабістага ці грамадскага няшчасця. Нярэдка закраналіся важныя сацыяльна-палітычныя і нацыянальныя праблемы часу, выказваліся надзённыя думкі і імкненні, яны мелі выразную выхаваўча-асветніцкую накіраванасць і выконвалі значную ідэйна-публіцыстычную ролю ў жыцці беларускага грамадства эпохі феадалізму. Вытокі жанру ў народных галашэннях-плачах, антычных жалобных песнях-трэнасах, пахавальных прамовах. З імі генетычна звязаныя эпітафіі і некралогі.

Сустракаецца ў летапісах (апавяданне пра смерць князя Уладзіміра Васількавіча ў Галіцка-Валынскім летапісе), у жыціях («Сказанне аб Барысе і Глебе»), у асобных аповесцях, прысвечаных трагічным перыядам старажытнарускай гісторыі («Аповесць пра разбурэнне Разані Батыем») і інш. Найбольш ранні твор гэтага жанру, напісаны на тэрыторыі Беларусі, – ананімная вершаваная паэма на польскай мове «Лямант на смерць Рыгора Осціка» (каля 1580 г.), найбольш выдатныя – «Трэнас» М.Сматрыцкага (1610), які пераклікаецца з біблейскім «Плачам Іераміі», ананімны «Лямант на смерць Лявона Карповіча» (1620).