ПАЛЕЯ (грэч. palaia diatheke літар. стары запавет) — помнік легендарна-апакрыфічнай старажытнарускай літаратуры. Кніга ўзнікла ў IX ст. ў Візантыі і выкладала падзеі паводле Старога Запавету. Вядомыя Палеі гістарычная і тлумачальная. Гістарычныя — пераклад візантыйскага помніка, выклад старазапаветнай гісторыі, дапоўнена легендарна-апакрыфічнымі апавяданнямі. Тлумачальная ўзнікла на Русі ў ХІІІ ст. як палемічная і накіраваная супраць іўдзейскай рэлігіі і часткова супраць магаметанства. Пачынаецца яна «Шастадневам» Іаава Экзарха балгарскага — апавяданнем пра стварэнне свету. У ёй прыведзеныя разнастайныя звесткі аб з'явах прыроды, жывёлах, фізіялогіі чалавека.

Прычыны ўзнікнення Палеяў як крыніцаў азнаямлення з гісторыяй паводле Старога Запавету — вялікі аб'ём Бібліі, што перашкаджала яе пашырэнню, а таксама складавасць і цяжкасць яе разумення. Захаваліся Палеі гістарычныя XII ст. у спісе XV ст. і скарочаная рускай рэдакцыі ў спісе XVI ст.