Галоўная | Рэгістрацыя | Уваход | RSS | Чацвер, 18.04.2024, 07:58 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
«МЯЦЕЛІЦА»Галоўная »«МЯЦЕЛІЦА» — традыцыйны танец. Музычны памер 2/4, 3/8. Тэмп хуткі. Упамінанне пра «мяцеліцу» вядома ў 1-й палове 17 ст. Мае шмат варыянтаў музыкі, харэаграфіі і прыпевак. Прыпеўкі ў ёй звычайна бойкія паводле тону, ім уласцівы гумар: А мае ж вы дзяўчаткі,
Варыянт, які бытаваў на Брэстчыне, складаецца з таго, што тры (але не дзве і не чатыры) дзяўчыны, узяўшыся за рукі, то хутка круцяцца кругам, як быццам вальсуюць, то вырабляюць паўкругі павольна, нібыта адварочваючыся адна ад другой, то, нарэшце, імчацца ўдоўж і ўпоперак пляцоўкі, прыпяваючы песню: Як пайшоў жа наш каваль Бадай таго каваля Найбольш вядомы варыянт «мяцеліцы» запісаў П.Шэйн у Віленскай губерні: «Збіраюцца ў пары, бяруць у рукі махрачкі, г.зн. ручнікі або паясы, становяцца ў рад. Пачынаецца музыка і напеў, і ў адно імгненне ўзнімаецца сапраўдная мяцеліца. Усе пары кідаюцца раптам, першая, якая праскочыла пад ручніком, прапускае другую пару, трэцюю, чацвёртую і г. д., другая, якая праскочыла пад ручніком, прапускае трэцюю пару, трэцяя пара — чацвёртую і г. д. Усё гэта робіцца з неймавернай хуткасцю і ўсімі парамі разам. Трэба здзіўляцца, як зладжана, хутка і нават зграбна адбываецца гэта мітусня...» (Шэйн П. Матэрыялы для вывучэння побыту і мовы рускага насельніцтва Паўночна-Заходняга краю. Спб., 1887. Т.1, ч.1. С.544). «Мяцеліца» часта выконвалася і з хустачкамі, пра што ўпамінаецца ў ананімнай паэме «Тарас на Парнасе»: Узяўшы хустачку, Вянера пайшла «мяцеліцу» скакаць. У Магілёўскай вобласці «мяцеліца» зафіксавана ў выглядзе танцавальнай гульні. Чатыры пары, што стаяць у малюнку крыжа, ныраюць у «вароты», утвораныя з узнятых рук парай, якая стаяла насупраць. Калі музыка раптам абрывае ігру, пара, што апыналася ў цэнтры, хутка разварочваецца і змяняе напрамак руху. «Мяцеліца» пашырана па ўсёй Беларусі. На сцэне ўпершыню з'явілася ў оперы С.Манюшкі «Ідылія» («Сялянка») на лібрэта В.Дуніна-Марцінкевіча (1852). Яркія пастаноўкі «Мяцеліцы» зроблены А.Ермалаевым у балеце М.Крошнера «Салавей» і А.Апанасенкам. Аўтар: Ю. М. Чурко |
|