НЯСУЧЫЯ КАНСТРУКЦЫІГалоўная »
НЯСУЧЫЯ КАНСТРУКЦЫІ — асноўныя канструкцыйныя элементы, што забяспечваюць трываласць і ўстойлівасць будынкаў і збудаванняў. Успрымаюць уласную масу і вонкавыя механічныя ўздзеянні і перадаюць іх на аснову. З'яўляюцца асноўным формаўтваральным элементам у архітэктуры будынка, адыгрываюць важную ролю ў стварэнні яго архітэктонікі. Кожнаму архітэктурнаму стылю той ці іншай эпохі ўласцівыя розныя тыпы нясучых канструкцыяў.
Найбольш старажытныя тыпы нясучых канструкцыяў — стоечна-бэлечныя, вядомыя на тэрыторыі Беларусі з каменнага веку, і вянковыя ў драўляным дойлідстве. У XI — XII стст. з пачаткам манументальнага каменнага будаўніцтва з'явіліся арачныя і купальныя нясучыя канструкцыі крыжова-купальных храмаў. Для архітэктуры готыкі і рэнесансу характэрная каркасная сістэма з крыжовымі, зорчатымі ды іншымі скляпеннямі на нервюрах, што перадавалі цяжар перакрыцця на сцены, слупы, калоны, лапаткі, контрфорсы (царква-крэпасць у в. Мураванка Шчучынскага раёна, Траецкі касцёл у в. Ішкалдзь Баранавіцкага раёна). У архітэктуры барока і класіцызму стоечна-бэлечныя і арачныя нясучыя канструкцыі спалучаліся з цыліндрычнымі на распалубках, корабавымі ды іншымі скляпеннямі і купаламі, што атрымалі багатае дэкаратыўнае аздабленне з выкарыстаннем элементаў класічнага архітэктурнага ордэра ( касцёл езуітаў у Нясвіжы, палац у в. Шчорсы Навагрудскага раёна), размалёвак, скульптурнай пластыкі.
У архітэктуры несапраўднай готыкі нясучымі канструкцыямі часам былі асобна стаячыя контрфорсы з аркбутанамі (касцёл у в. Гервяты Астравецкага раёна).
У савецкай архітэктуры з развіццём індустрыі домабудавання з'явіліся нясучыя канструкцыі ў аб'ёмна-блочным будаўніцтве, буйнапанэльным будаўніцтве, буйнаблочным будаўніцтве.
Крыніца: «Краязнаўчая газета» № 17 (610) май 2016 г. |