БУДА — 1) прадпрыемства са спецыяльна абсталяванай печчу для смалакурэння, гонкі дзёгцю, выпальвання драўнянага вугалю, вытворчасці паташу. Былі распаўсюджаны ў 15 — сярэдзіне 19 ст., галоўным чынам у лясістай усходняй і паўдневай частках Беларусі (Падняпроўе і Палессе).

Належалі буйным землеўладальнікам і лесапрамыслоўцам, якія выкарыстоўвалі працу прыгонных сялян, a пазней наёмных рабочых. Асноўнымі катэгорыямі рабочых на будах былі буднікі — клёпачнікі, карытнікі, палівачы і іншы абслугоўваючы персанал — конюхі, кавалі, бондары, цагельнікі і інш., адміністрацыйны апарат — атаман, пісар, казначэй (шафар) і наглядчык (дазорца).

На тэрыторыі Беларусі знаходзіліся вытворчы ўчастак, склады для сыравіны і гатовай прадукцыі, памяшканні для адміністрацыі і абслугоўваючага персаналу. З сярэдзіны 19 ст. ў сувязі са скарачэннем сыравіннай базы і паніжэннем попыту на прадукцыю будаў паступова пачалі знікаць.

2) Лясны пасёлак, у якім жылі буднікі. У 2-й палову 19 ст. такія пасёлкі ператварыліся ў звычайныя вёскі, за якімі захавалася назва Буда. Глядзіце таксама Паташня.