Складаюцца з драўлянага бруска і замацаванага ў ім завостранага жалезнага ляза. У залежнасці ад канструкцыі (памераў і формы бруска, профілю ляза) і спецыялізацыі прымянення дзеляцца на некалькі відаў: гэблік звычайны (рубанак), гэбель (фуганак, спуск ці спуст), баран (мядзведка), шархебель (шаршэбка), калёўка (адборнік, адкоснік). Кожны з іх выкарыстоўваюць для пэўных стругальных работ: гэблік – для роўнага загладжвання паверхні драўляных вырабаў адносна невялікіх памераў (шырока ўжываецца ў сталярстве); гэбель (спуск) – для больш дакладнай і тонкай апрацоўкі драўніны (бандарных клёпак, аконных рам, мэблі);
баран – для апрацоўкі вялікіх брусоў, дошак (меў дзве ручкі, з ім працавалі адначасова 2 чалавекі); шархебель – для пярвічнай апрацоўкі драўніны да неабходнай таўшчыні і для надання паверхні ўвогнутага профілю (меў авальную форму вастрыя ляза і ніжняга боку бруска); калаёўка – для фігурнай апрацоўкі дошак (з мэтай іх узаемнага дапасавання), налічнікаў акон, аконных рам, плінтусаў і інш.
У народнай практыцы з’явіліся пазней стругаў і распаўсюдзіліся праз цэхавае рамяство.
