НЯМІГАГалоўная »
НЯМІГА – адна з найстаражытных вуліцаў Мінска. Знаходзіцца ў гістарычным цэнтры горада, паміж р. Свіслач і вул. К. Цэткін. Працягласць 1840 м.
Узнікла ў XII ст. як адна з цэнтральных гандлёвых магістраляў, што злучала гандлёвую плошчу перад Менскім замкам (Ніжні рынак) з былым Койданаўскім трактам. У дакументах XVI – XVIII стст. называлася Нямізскай. Назву атрымала ад ракі Нямігі (прыток Свіслачы, у пачатку XX ст. заключаная ў падземны калектар), уздоўж якой вуліца пралягала. У XIX ст. уключала Ніжні і Рыбны рынкі і звязвала гандлёвую плошчу на Траецкай гары з рынкам на былым Раманаўскім прадмесці (раён сучасных вуліц Раманаўская Слабада і Мяснікова).
Да канца XVIII ст. забудова была пераважна драўляная (у 1793 г. існавалі толькі 2 мураваныя дамы), шмат разоў гарэла (асабліва моцны пажар у 1835 г.).
У пачатку XVII ст. на скрыжаванні вуліцаў Няміга і Ракаўскай пабудаваны ансамбль праваслаўнага манастыра з Мінскай Петрапаўлаўскай царквой; у XVIII ст. на Нямізе пабудаваная сінагога (не збераглася). У XIX ст. забудаваная 2 – 3-павярховымі жылымі будынкамі з крамамі, што стваралі суцэльны вулічны фронт, мелі асобныя рысы стылю класіцызму. Спачатку праезная частка вуліцы была вымашчаная драўляным насцілам, у XVII – XVIII стст. забрукаваная каменнем, у пачатку XX ст. заасфальтаваная.
У пачатку 1970-х гг. старая забудова Нямігі па-варварску знішчаная ў сувязі з рэканструкцыяй транспартнай магістралі вуліц М. Багдановіча – Няміга. Паводле праекта 1976 г. (С. Мусінскі, Г. Каласкова, Г. Басінкевіч) у канцы XX ст. пабудаваны гандлёвы цэнтр «На Нямізе», а таксама – жылыя дамы павышанай паверхавасці, пешаходная эспланада, узнятая над праезнай часткай. На пачатку 2000-х гг. высотнымі будынкамі забудаваная процілеглая частка пачатку вуліцы (пры гэтым былі знесеныя рэшткі старой архітэктуры Нямігі).
Крыніца: «Краязнаўчая газета» № 9 (602) сакавік 2016 г. |