ПАРТЫЗАНСКАЯ ВАЙНА – вайна, якую вядуць ваенныя фармаванні, што маскіруюцца пад мясцовае насельніцтва і пазбягаюць непасрэдных, адкрытых і значных сутыкненняў з ворагам. Асноўны ўхіл робіцца ў бок засадаў, выправаў у месцы размяшчэння ворагаў, дыверсійна-падрыўных акцыяў у тыле.

Першымі ў гісторыі партызанскую вайну практыкавалі скіфы ў вайне супраць персаў (VI стагоддзе да нашай эры). У Новы Час партызанская вайна паказала сваю эфектыўнасць у барацьбе з французскімі інтэрвентамі ў Расіі (вайна 1812 года). Пад час грамадзянскай вайны ў Расіі ўсе бакі, так ці іначай, карысталіся метадамі партызанскай барацьбы. Эпізадычна, у, 1920  – 1930-я гады, партызанская барацьба вялася на землях СССР праціўнікамі савецкай улады, у Заходняй Беларусі – праціўнікамі польскай улады («Рудабельская рэспубліка», партызанскі рух «Зялёны дуб»). У XX стагоддзі метадамі партызанскай вайны актыўна карысталіся радыкальныя рухі ў краінах трэцяга свету (Куба, В'етнам, Гватэмала, Ірак, Рабочая партыя Курдыстана ў Турцыі, Перу ды іншыя).

Партызанскую вайну Мао Цзэдун назваў самым эфектыўным сродкам супраціўлення ўладзе і высунуў асноўную яе ідэю: «Вораг нападае – мы адыходзім, вораг спыніўся – мы трывожым, вораг адыходзіць – мы пускаемся ў пагоню». Партызанская вайна патрабуе наяўнасці партызанскай базы і партызанскага раёна.

У Беларусі актыўная партызанская вайна супраць нямецкай акупацыйнай улады разгарнулася ў час Вялікай Айчыннай вайны. Пасля вяртання савецкай улады ў Прыбалтыцы, Беларусі і Украіне дзейнічалі антысавецкія партызанскія рухі («Лясныя браты», Армія Краёвая, «Чорны кот», група Янкі Філістовіча, Украінская паўстанцкая армія).

Удзельнікі партызанскага руху не адпавядаюць патрабаванням для ваенных фармаванняў, бо ў час удзелу ў ваенных дзеяннях партызаны маскіруюцца пад цывільных людзей (не маюць ні формы, ні адрозных знакаў, зброю хаваюць) і прымушаюць акупацыйную ўладу выконваць жорсткія дзеянні супраць усіх цывільных людзей.