Субота, 27.07.2024, 03:12

ПАРУШНІЦКІ ЛЕМЕЗ

Галоўная »
ПАРУШНІЦКІ ЛЕМЕЗ — умоўная мова шклоўскіх шаўцоў і шапавалаў. Бытаваў у мястэчку Шклоў Магілёўскага павета. Лексічны склад паводле запісаў Е.Раманава налічвае 651 слова і ахоплівае 13 паняційных групаў.

Большасць паняццяў абазначалася агульнаўжывальнымі беларускімі словамі, зацемненымі ўстаўкамі-прыстаўкамі «ку-» («кувесна» — вясна, «кубалота» — балота), «шу-» («шугара» — гара), суфіксамі «-он» («сватон» — сват, «грехон» — грэх), «-ош» («дымош» — дым, «гшсарош» — пісар), «-ник» («лабушник» — музыкант, «кувезник» — каваль). Большасць прыметнікаў утвораная пры дапамозе суфіксаў «-имн-», «-омн-» («горкомный» — горкі, «худимный» — худы). 3 назваў дзён тыдня зарэгістраваныя толькі субота («субантюк») і нядзеля («дэушница»). Адным словам маглі абазначацца некалькі паняццяў («сивор» — снег, лёд, град, мароз, мяцеліца). Невялікая колькасць словаў з іншых моваў (з грэчаскай «кресо» — мяса; з лацінскай «дэус» — сонца, Бог; з татарскай «басаць» — рэзаць). Частка словаў — вузкія дыялектызмы («лох» — мужык).

У лексіцы 168 словаў агульныя з катрушніцкім лемезнем (што паказвае на агульнасць паходжання). Граматыка і сінтаксіс парушніцкага лемезу — беларускія (напрыклад, «угуръ чъзу ховбовъ» — дай мне грошай, «чузовский збрагъ химаеть» — мой брат хварэе). Фальклорных твораў на парушніцкім лемезе не зафіксавана.

Крыніца: «Краязнаўчая газета» №18 (707) май 2018 год
Меню
Відэаканал GantsRegion
Уваход

Пошук
Катэгорыі раздзелу
Публікацыі [252]
Каталог файлаў [100]
Малая краязнаўчая энцыклапедыя [115]
Культура [194]
Адукацыя [38]
Спорт [1411]
Здарэнні [480]
Грамадства [482]
Эканоміка [37]
Транспарт [148]
Блог [6]
Падарожнічаем разам [18]
Каляндар
«  Ліпень 2024  »
ПанАўтСерЧацПятСубНяд
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031
Хто тут?
Анлайн усяго: 56
Гасцей: 56
Карыстальнікаў: 0

Статыстыка і партнёры
Яндекс цитирования Museum.by
Тэгi

Шаноўныя сябры!

Калі вы маеце нейкую інфармацыю пра гісторыю, культуру, этнаграфію Ганцаўшчыны і хацелі б яе змясціць у сеціве,
вы можаце звязацца з намі напісаўшы ў форму зваротнай сувязі.