«МЯДЗВЕДЗЬ» — гульня-паказ і маска-персанаж у старажытным народным калядным абрадзе. Звязаны з традыцыяй земляробчых святкаванняў зімовага сонцазвароту. Мяркуюць, што бярэ пачатак з часоў язычніцтва. Найбольш пашыраны на Палессі, дзе захаваўся і ў наш час.

Здольнага да імітацыі хлопца прыбіралі ў два чорныя вывернутыя поўсцю наверх кажухі (рукавы аднаго надзявалі на ногі, другога — на рукі, крыссе сшывалі ці падвязвалі вяроўкай), на галаву надзявалі шапку з аўчыны, твар вымазвалі сажай ці закрывалі маскай. Часам выканаўцу ролі «мядзведзя» спавівалі сухімі сцяблінамі гароху. Гульня паўтарала ў асноўным паказы скамарохаў-мядзведнікаў (сцэна з вучоным «мядзведзем» уваходзіла ў рэпертуар батлейкі).

Паводле загадаў павадыра «мядзведзь» скакаў, імітаваў паводзіны чалавека ў розных жыццёвых абставінах. Разам з «мядзведзем» вадзілі «жураўля» ці «казу», часам у паказах удзельнічаў музыка з бубнам.