«МЯДЗВЕДЗЬ»Галоўная »
«МЯДЗВЕДЗЬ» — гульня-паказ і маска-персанаж у старажытным народным калядным абрадзе. Звязаны з традыцыяй земляробчых святкаванняў зімовага сонцазвароту. Мяркуюць, што бярэ пачатак з часоў язычніцтва. Найбольш пашыраны на Палессі, дзе захаваўся і ў наш час.
Здольнага да імітацыі хлопца прыбіралі ў два чорныя вывернутыя поўсцю наверх кажухі (рукавы аднаго надзявалі на ногі, другога — на рукі, крыссе сшывалі ці падвязвалі вяроўкай), на галаву надзявалі шапку з аўчыны, твар вымазвалі сажай ці закрывалі маскай. Часам выканаўцу ролі «мядзведзя» спавівалі сухімі сцяблінамі гароху. Гульня паўтарала ў асноўным паказы скамарохаў-мядзведнікаў (сцэна з вучоным «мядзведзем» уваходзіла ў рэпертуар батлейкі).
Паводле загадаў павадыра «мядзведзь» скакаў, імітаваў паводзіны чалавека ў розных жыццёвых абставінах. Разам з «мядзведзем» вадзілі «жураўля» ці «казу», часам у паказах удзельнічаў музыка з бубнам.
Аўтар: М.А. Каладзінскі Крыніца: Этнаграфія Беларусі: энцыклапедыя / Беларуская Савецкая Энцыклапедыя; рэдкалегія: І.П. Шамякін (галоўны рэдактар) [і інш.]. - Мінск: БелСЭ, 1989. - 375 с. |