ЛЯМУС (ад ням. Lehmhaus) — старадаўні тып гаспадарчай пабудовы для захоўвання харчовых прадуктаў, збожжа, адзення, каштоўнай маёмасці, прылад працы, а таксама для жылля ўлетку. Вядомы з XVI ст. Будавалі з дрэва, цэглы, каменю або ў тэхніцы «прускага муру». Былі 1—3-павярховыя (у ніжнім паверсе гаспадарчыя памяшканні, у верхніх — жылыя), прамавугольныя або квадратныя ў плане, завершаныя 2-схільнымі вальмавымі шатровымі або ламанымі стрэхамі. Сцены часам звонку атынкоўвалі. Пад лямусам рабілі пограбы.

Паводле кампазіцыі лямусы падзяляліся на цэнтрычныя і франтальныя. Лямусы цэнтрычнай кампазіцыі мелі квадратны або шматвугольны (звычайна 8-гранны) план. 2-і і 3-і паверхі былі з балюстраднымі галерэямі па перыметры (Ашмяны, в.Вялікае Мажэйкава Шчучынскага, в.Нова-Ясневічы Пастаўскага раёнаў). Лямусы франтальнай кампазіцыі былі звычайна 2-павярховыя, мелі ў плане форму выцягнутага прамавугольніка (радзей квадрата), з галерэямі на галоўным фасадзе (Гродна, в.Завоссе Баранавіцкага раёна) або па перыметры ўсяго будынка.

У некаторых замках XVIII ст. (г.Камянец) лямусы размяшчаліся над брамамі. У канцы XVIII — XIX ст. лямусы набылі манументальны выгляд: цэнтр галоўнага фасада вылучаўся прамавугольным парталам з калонамі, ашаляваныя звонку сцены былі ўпрыгожаны фрызамі, над будынкамі ўзвышаўся бельведэр (в.Дунілавічы і Крыкалы Пастаўскага раёна).