Раённы краязнаўчы музей займаецца пошукавай і даследчай работай. У гэтым супрацоўнікам установы дапамагаюць мясцовыя жыхары — сведкі тых драматычных падзей, што адбываліся на Ганцаўшчыне ў час фашысцкай акупацыі і ў пасляваенныя годы.Фотаздымкі з сямейнага альбома гараджанкі I.Г. Дрозд (у дзявоцтве Яворскай), успаміны Г.А. Астахавай з вёскі В. Круговічы, ганцаўчанак Т.С. Бялан і Р.С. Дземянчук дапамаглі вярнуць з небыцця імёны чатырох чалавек, пахаваных як невядомыя ў брацкай магіле воінаў і партызан, што знаходзіцца на плошчы ў райцэнтры. Вось іх імёны: Георгій Георгіевіч Ягораў, 1921 года нараджэння; Максім Ціханавіч Цішкоў, 1909 г. н.; Анатоль Навіцкі (імя па бацьку і год нараджэння не ўстаноўлены); Чалнакоў (імя, імя па бацьку і год нараджэння не ўстаноўлены). Анатоль Навіцкі Па крупінках — у архівах, пры сустрэчах са старажыламі, з успамінаў сведкаў — збіралі мы звесткі аб гібелі актывістаў. Вось радкі з запісаў занальнага дзяржаўнага архіва горада Баранавічы (пісьмо ад 19.11.2005 г.) на запыт аб наяўнасці матэрыялаў: "Напярэдадні 8 сакавіка 1946 года старшыня Чудзінскага сельпо А. Навіцкі і начальнік мясцовага аддзялення паштовай сувязі К. А. Рулінскі паехалі ў вёску Чучавічы нарыхтоўваць па дзяржзаказу жывёлу. На зваротнай дарозе іх расстраляла банда”. "21 чэрвеня 1947 года ў 16 гадзін узброеная банда з засады абстраляла групу людзей на чале са старшынёй Кукаўскага сельскага Савета А.Д. Дрэнем і смяротна параніла М.Ц. Цішкова, беларуса, беспартыйнага, дырэктара школы вёскі Востраў, які прыбыў на работу 18 чэрвеня 1947 года. Праз некалькі мінут ад атрыманага ранення ён памёр. Бандыты ўцяклі ў напрамку вёскі Машукі Клецкага раёна". "У ноч з 22 на 23 кастрычніка 1948 года ў вёсцы Будча ўзброеная банда здзейсніла забойства старшыні Чудзінскага сельскага Савета Г.Г. Ягорава, абрабавала некалькі вяскоўцаў і магазін сельпо, парушыла сувязь з райцэнтрам”. У 1950 годзе ў Ганцавічах забіты інспектар крэдытнага аддзела банка Чалнакоў. Злачынцы патрабавалі ў яго: "Грошы або смерць". Ён выбраў апошняе. Невядомы — не значыць забыты. Пошукавая работа па вяртанню імён загінуўшых у гады вайны працягваецца. |