ГЕРБ (першапачатковае паходжанне ад ням. спадчына) – эмблема (ад грэч. рэальная аздоба), спадчынны знак адрознення, спалучэнне фігур і прадметаў паводле рэгламентаваных норм
геральдыкі, якія маюць сімвалічнае значэнне і якія выяўляюць старажытныя традыцыі ўладальніка. Гербы былі і ёсць рознага прызначэння – дзяржаўныя, зямельныя (гарадоў, губерняў, абласцей, правінцый рознага ўзроўню), карпарацыйныя (сярэдневяковых цэхаў-аб'яднаўнняў па прафесіях), родавыя (княскія, шляхецкія, дваранскія). Выяўляліся на сцягах, шчытах, пячатках, манетах, зброі, збудаваннях, хатнім начынні, творах мастацтва, рукапісах, кнігах і інш.
Дзяржаўны герб засведчыўся з ІІІ-га тысячагоддзя да н.э. (у шумерскіх дзяржавах, Старажытнага Егіпта, Старажытнай Грэцыі і інш.). Тады звычайна адлюстроўвалі жывёл-апекуноў племя альбо роду. Старажытныя славяне пакінулі пра сябе памяць тым, што родавыя або сямейныя знакі маёмасці («меткі», «клеймы», «рубяжы» і інш.), якія пазначалі на предметах і рэчах. У эпоху, названай пачаткам утварэння Кіеўскай Русі, часта сустракаецца выява трызубца. У тым ліку і на некаторых сённяшніх беларускіх землях, што мелі цесныя сувязі з тагачасным Кіевам. Гербы дваранскіх родаў узніклі ў Заходняй Еўропе ў XI – XIII стст. пасля
Гарадзельскай уніі 1413 г., калі на новым этапе, пасля
Грундвальдскай бітвы 1410-га, былі агавораныя ўмовы саюза польска-беларуска-літоўскіх і іншых земляў у адной дзяржаве, гербы пачалі пашырацца сярод шляхты Беларусі. Уласна беларускі герб упершыню апісаны ў працах польскага даследчыка
Яна Длугаша (1415 – 1480), які вывучаў гісторыю
ВКЛ, і іншых вучоных. Старажытныя гербы складаліся з васьмі элементаў – шчыта, шлема, нашлемніка (у ім часта пазначаліся вайсковыя знакі адрознення), намёта (дэкаратыўнае ўпрыгожанне ў выглядзе стылізаваных раслін, стужак), мантыі, шчытатрымальніка (выявы звяроў, фантастычных істот, анёлаў), дэвіза. Асабліва адмыслова і сімвалічна змястоўна размалёўваліся шчыты.
Гарадам у Беларусі ХVІ – ХVІІІ стст. гербы звычайна даваліся з
Магдэбургскім правам. Напрыклад, гербы
Брэста,
Віцебска, Мінска,
Гродна,
Магілёва, Слоніма, Мазыра, Навагрудка, Нясвіжа, Пінска, Пружан,
Ліды,
Камянца, Радашковіч,
Кобрына і інш. пісьмова засведчаныя яшчэ ў XVI ст. Пасля далучэння Беларусі да Расійскай імперыі складваліся і зацвярджаліся новыя гербы беларускіх гарадоў, у якіх выхалошчвалася старажытная беларуская гісторыя і ўводзілася іншая, часамі абстрактная сімволіка.
Пасля ўстанаўлення савецкай улады і ў сувязі з яе дэкрэтам «Аб скасаванні саслоўяў і грамадзянскіх чыноў» былі скасаваныя правы на асабістыя гербы. З утварэннем саюзных рэспублік СССР кожная з іх займела свой герб на аснове савецкіх сімвалаў. У 1991 г. з набыццём статуса незалежнай суверэннай краіны Дзяржаўным гербам Рэспублікі Беларусь адноўлены старажытны герб «Пагоня». Пасля рэферэндума 1995 г. быў зацверджаны Дзяржаўны герб Рэспублікі Беларусь з выявай геаграфічнага контуру Беларусі і пяціканцовай зоркі наверсе.