МАЗЫРСКІ КАСЦЁЛ І КЛЯШТАР ЦЫСТЭРЫЯНЦАЎГалоўная »
МАЗЫРСКІ КАСЦЁЛ І КЛЯШТАР ЦЫСТЭРЫЯНЦАЎ размяшчаецца на паўднёва-ўсходняй ускраіне горада Мазыр Гомельскай вобласці, на вуліцы Гогаля, у былым прадмесці Кімбараўка (зараз тэрыторыя мэблевай фабрыкі).
Тут з пачатку 18 ст. да 1864 г. існаваў мужчынскі кляштар ордэна цыстэрцыянцаў. У 1711 г. сродкі на яго стварэнне ахвяраваў навагрудскі кашталян Антоній Аскерка, у 1740-я і 1780-я гг. яго мецэнатамі выступалі Рафаіл Алаіз і Казімір Мацей Аскеркі. У 1717 г. кароль Рэчы Паспалітай Аўгуст II ахвяраваў кляштару 30 валок зямлі, а Аўгуст III у 1742 г. — яшчэ 20. У 1825 г. манахі мелі юрыздыку ў Кімбараўцы з шасцю дамамі, вёскі Новікі і Юхнаўка (18 дымоў), 24 валокі зямлі ворнай і падлесам. 3 1730 г. да кляштара адносіліся капліцы ў вёсках Кочышчы, Кузьмічы, Нароўля, Новікі, Санюкі, Юзафаўка. Пры кляштары дзейнічала школа (у 1819 г. было 10 вучняў), бібліятэка ў 850 тамоў. У 1864 г. кляштар скасаваны, касцёл прыстасаваны пад праваслаўную царкву. Выгляд кляштара з боку ракі Прыпяць адлюстраваў на двух малюнках Напалеон Орда ў 1864—76 гг. Захаваўся ў перабудаваным выглядзе.
Кaсцёл з'яўляўся творам архітэктуры барока. Галоўны фасад быў завершаны франтонам плаўнага ўвагнута-пукатага абрысу з бакавымі валютамі. Плоскасць фасада крапавалася высокімі пілястрамі, паміж якімі на другім ярусе ў арачных экседрах былі размешчаны скульптуры святых. Пасярод чарапічнага даху на васьмігранным барабане ўзносіўся цыбулепадобны купал з ліхтаром. Неф завяршала паўкруглая апсіда. Уваход быў вырашаны пяцігранным прытворам-барбаканам.
Перад храмам стаяла мураваная брама адзінай з ім архітэктурна-стылёвай трактоўкі. З правага боку ад брамы адасоблена стаяла мураваная двух’ярусная чатырохгранная званіца пад двухсхільным пакрыццём. Мела насычаную пластычную трактоўку.
Трохпавярховы жылы корпус захаваў рысы архітэктуры барока: рустоўка, тонкапрафіляваныя карнізы, скругленыя вуглы аб'ёмаў, пілястравая крапоўка. Памяшканні перакрыты крыжовымі скляпеннямі.
Крыніца: Кулагін А. М. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; фатограф А. Л. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Мн.: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл.
|