Аўторак, 19.03.2024, 10:12

МАЛЬКАВІЧЫ

Галоўная »
МАЛЬКАВІЧЫ (Мальковичи - русс.) — вёска, цэнтр Малькавіцкага с/с, на аўтадарозе ГанцавічыЛунінец, за 26 км на паўднёвы ўсход ад раённага цэнтра горада Ганцавічы. Чыгуначная станцыя на лініі Лунінец — Баранавічы. 586 двароў, 1393 жыхароў (14.10.2009 г.), на сакавік 2015 год 1224 жыхары.



Уезд у населены пункт з боку вёскі Ліпск

Уезд у населены пункт з боку вёскі Задуб'е

Уезд у населены пункт з боку Лунінецкага раёна

Вядома з XVI ст. як сяло ў шляхецкай уласнасці ў Новагародскім ваяводстве ВКЛ. У пачатку ХІХ ст. — сяло Хатыніцкай воласці Пінскага павета Мінскай губерні. У 1835 г. тут дзейнічала праваслаўная царква. У 1879 г. — цэнтр праваслаўнага прыхода, да былі прыпісаны, апрача Малькавіч, суседнія вёскі Люсіна і Ліпск. Прыход налічваў 1100 вернікаў (548 душ мужчынскага, 552 — жаночага полу). Амаль для кожнай сям'і былі ўласцівы такія промыслы, як ткацтва, прадзенне, збор грыбоў, ягад, лоўля рыбы і ракаў, якімі была багата тутэйшая мясцовасць. Малькавіцкай царкве ў 1879 г. належала каля 50 дзесяцін зямлі, у тым ліку 2,5 дзесяціны прысядзібнай, 30 ворнай, 13 сенакоснай. 30.12.1884 г. пачаўся рух на лініі Вільня — Лунінец, працавала чыгуначная станцыя. На пачатку ХХ ст. былі вядомы сяло і чыгуначная станцыя Малькавічы на лініі Лунінец — Баранавічы (пры станцыі 3 двары, 59 жыхароў). Са станцыі Малькавічы штогод адпраўлялася каля 100 тыс. пудоў лясных грузаў. Чыгунка садзейнічала развіццю сяла, росту яго насельніцтва.

У лістападзе 1917 г. была ўстаноўлена савецкая ўлада. У 1918 г. акупіраваны германскімі войскамі, з сакавіка 1919 г. — войскамі Польшчы. У пачатку 1919 г. і ліпені — жніўні 1920 г. аднаўлялася савецкая ўлада.

З сакавіка 1921 г. ў складзе Польшчы. На верасень 1921 г. пад назвай Малькавічы ў Хатыніцкай гміне Лунінецкага павета Палескага ваяводства, існавалі тры самастойныя населеныя пункты: вёска (167 дамоў, 883 жыхары), калонія (18 дамоў 105 жыхароў) і фальварак (1 дом, 6 жыхароў).

З 1939 г. ў складзе БССР, вёска. У 1940 г. — 320 двароў, 2186 жыхароў, працавалі лесапільны завод, амбулаторыя, радзільны дом, аддзяленне сувязі, няпоўная сярэдняя школа. З 12.10.1940 г. Малькавічы — цэнтр Малькавіцкага с/с Ганцавіцкага раёна Пінскай вобласці.

У Вялікую Айчынную вайну з канца чэрвеня 1941 г. да 08.07.1944 г. акупіраваны нямецка-фашысцкімі захопнікамі. 10.08.1941 г. каля чыгуначнай станцыі гітлераўскімі карнікамі былі расстраляны актывісты сельсавета: А.Ф.Дворак, А.Ф. і М.Ф. Лянкевічы, А.Н.Мыслівец, М.К.Страх, Л.П. Якубук. У студзені 1944 г. ў раёне Малькавіч партызанская брыгада імя Леніна Пінскага злучэння вяла баі з карнікамі.

З 08.01.1954 г. ў Брэсцкай вобласці. Паводле перапісу 1959 г. — вёска (997 жыхароў) і пасёлак (1002 жыхары). З 25.12.1962 г. да 30.07.1966 г. ў Лунінецкім раёне. Паводле перапісу 1970 г. ў вёсцы 1235 жыхароў у пасёлку — 935. У 1972 г. ў вёсцы 305 гаспадарак, 1304 жыхары. Пазней пасёлак зліўся з вёскай.

Прадуктовы магазін

Цэнтральны магазін

Забудова вёскі нагадвае ў плане вялікую дугу — яе паўночная частка (былы пасёлак), арыентаваная з паўночнага захаду на ўсход, раскінулася па абодва бакі чыгункі (і чыгуначнай станцыі), заходняй ускраінай выходзячы за аўтадарогу Ганцавічы — Лунінец; усходняя частка, выцягнутая з поўначы на поўдзень, на поўдні зноў пераходзіць чыгунку і шашу за якой адасоблена раскінулася паўднёва-заходняя частка, арыентаваная сваёй асноўнай вуліцай з усходу на паўднёвы захад.

Будынак сельвыканкама

Малітоўны дом

Сельскі клуб

Бібліятэка-музей

На тэрыторыі вёскі знаходзяцца выканкам сельсавета, ветэрынарны пункт, млын, лясніцтва, сталярны і дрэваапрацоўчы цэхі, комплексны прыёмны пункт бытавога абслугоўвання насельніцтва, аддзяленне сувязі, аўтаматычная тэлефонная станцыя, чыгуначная станцыя Малькавічы, клуб, бібліятэка-музей, сярэдняя школа, бальніца, аптэка, царква, малітоўны дом, 5 магазінаў, дзіцячыя яслі-сад, помнікі гісторыі — абеліск на магіле 6 савецкіх актывістаў, якіх загубілі нямецка-фашысцкія акупанты 10.8.1941 г.; у цэнтры вёскі — абеліск землякам, якія загінулі ў Вялікую Айчынную вайну (абодва абеліскі ўстаноўлены ў 1965 г.).

Свята-Мікалаеўская царква


Будынак сярэдняй школы

Будынак дзіцячага садка

Будынак бальніцы


Чыгуначная станцыя Малькавічы


Прыпыначны пункт Маладзёжны


Помнік загінуўшым землякам


Помнік землякам

За 1 км на паўночны ўсход ад вёскі, па дарозе на Ліпск, ва ўрочышчы Града знаходзіцца археалагічны помнік — курганны могільнік, які мае 5 насыпаў. Яго выявіў у 1960 г. Ю.В. Кухарэнка. Курганны могільнік належаў дрыгавічам, датуецца Х — ХІІ ст. Раскапаны адзін курган, у якім знойдзены літы сярэбраны і шкляны браслеты, бронзавае вісочнае кальцо з падвескамі і 2 гліняныя пласціны. Знаходкі захоўваюцца ў Брэсцкім абласным краязнаўчым музеі. Другі археалагічны помнік — курганны могільнік ёсць ва ўрочышчы Нежыбока, за 8 км на паўночны ўсход ад вёскі, каля дарогі на Ліпск. Ён мае 3 насыпы. Выявіў і абследаваў у 1981 г. М.Ф. Гурын. Раскопкі не праводзіліся.


Крыж на месцы, дзе знаходзіўся касцёл


Памятны знак ва ўрочышчы Града
на месцы растрэла мясцовага яўрэйскага насельніцтва


Помнік на магіле паэта Івана Піліпавіча Лагвіновіча

На тэрыторыі Малькавіцкага с/с знаходзяцца вёскі: Малькавічы, Ліпск, Задуб'е. Да 1973 г. існаваў хутар Запрапасць, да 1975 г. — хутар Рубань.
Падрыхтавана паводле кнігі Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя ў 15 тамах. Т. 3, кн. 1. Брэсцкая вобласць / пад навук. рэд. А. І. Лакоткі. — Мн.: БелЭн, 2006.


Меню
Відэаканал GantsRegion
Уваход

Пошук
Катэгорыі раздзелу
Публікацыі [252]
Каталог файлаў [100]
Малая краязнаўчая энцыклапедыя [115]
Культура [194]
Адукацыя [37]
Спорт [1378]
Здарэнні [459]
Грамадства [463]
Эканоміка [36]
Транспарт [141]
Блог [6]
Падарожнічаем разам [18]
Каляндар
«  Сакавік 2024  »
ПанАўтСерЧацПятСубНяд
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
Хто тут?
Анлайн усяго: 1
Гасцей: 1
Карыстальнікаў: 0

Статыстыка і партнёры
Яндекс цитирования Museum.by
Тэгi

Шаноўныя сябры!

Калі вы маеце нейкую інфармацыю пра гісторыю, культуру, этнаграфію Ганцаўшчыны і хацелі б яе змясціць у сеціве,
вы можаце звязацца з намі напісаўшы ў форму зваротнай сувязі.