БЕЛАГРУДСКІ КАСЦЁЛ СВЯТОГА АРХАНГЕЛА МІХАІЛАГалоўная »
БЕЛАГРУДСКІ КАСЦЁЛ СВЯТОГА АРХАНГЕЛА МІХАІЛА размяшчаецца ў паўночна-заходняй частцы вёскі Белагруда Лідскага раёна Гродзенскай вобласці на высокім беразе р. Дзітва, у акружжы бутавай агароджы. Пабудаваны ў 1900—07 гг. з цэглы на месцы папярэдняга драўлянага храма.
![](/_si/15/s59689747.jpg)
Помнік архітэктуры неараманскага стылю. Манументальны храм збудаваны паводле канона трохнефавай двухвежавай базілікі. Шматаб'ёмная прасторавая кампазіцыя дынамічна нарастае ад нізкіх сакрысцій, гранёнай апсіды, крылаў трансепта да яе вертыкальных дамінант — двух вежаў пад спічастымі шпілямі. 3 імі канстрастуе партатыўная чатырохгранная шатровая сігнатурка ў канцы двухсхільнага даху. Уваход на фасадзе вылучаны перспектыўным арачным парталам, над якім чатырохпралётная аркада і акно-ружа, аб'яднаныя арачнай трох'абломнай нішай. Такімі ж, але меншымі парталамі вырашаны бакавыя ўваходы ў ніжнім ярусе вежаў. Усе аб'ёмы, ярусы вежаў, фасадны шчыт акаймаваны аркатурнымі фрызамі. Бакавыя фасады на першым ярусе расчлянёны арачнымі вокнамі-біфорыумамі, на другім — вокнамі-трыфорыумамі і лапаткамі-пілонамі ў прасценках. Крылы трансепта на тарцовых фасадах адзначаны вокнамі-ружамі ў плоскасці двухгранных шчытоў, завершаных масіўнымі крыжамі. Цаглянай муроўкай выкананы элементы архітэктурнага дэкору: лапаткі, ліштвы адзіночных і здвоеных арачных аконных праёмаў, рэльефныя крыжы, профілі і раскрапоўкі.
Унутраная прастора размежавана на нефы магутнымі аркадамі на чатырохгранных пілонах, перакрыта крыжовымі скляпеннямі на падпружных арках і люнетах, упрыгожанымі фрэскавай арнаментальна-арабескавай размалёўкай. Паўкруглая апсіда перакрыта конхай на распалубках, адмежавана арачным прасветам, над якім роспіс з выявай укленчаных архангелаў перад Святым Крыжом. У завяршэнні нефа — манументальны шматкалонны двух'ярусны алтар у неараманскім стылі. У яго цэнтры абраз «Маці Божая Міласэрная» (другая палавіна 17 ст.) — копія выявы Багародзіцы канца 15 ст. з Вастрабрамскай капліцы ў касцёле святой Тэрэзы ў Вільні. Аналагічныя, але меншага маштабу аднаярусныя чатырохкалонныя алтары пастаўлены ў крылах трансепта. Дробная балюстрада алтара завершана 4 фігурамі архангелаў. На левым пілоне прэсбітэрыя навешана драўляная гранёная кафедра амбона, на франтальных гранях пілонаў і насценных пілястрах — тэракотавыя паностацыі на тэму Крыжовага шляху Хрыста на Галгофу. Над нартэксам абмежаваная балюстрадай антрэсоль хораў з арганам.
Папярэдні драўляны храм зафіксаваны на фотаздымку Я.Балзункевіча пачатку 20 ст. Уяўляў сабой прамавугольную зрубную пабудову пад двухсхільным гонтавым дахам з вальмай над алтарнай часткай, завершанай васьміграннай шатровай сігнатуркай. Вертыкальна ашаляваныя фасады рытмічна чляніліся лучковымі аконнымі праёмамі. 3 боку храма сярод бутавай агароджы стаяла драўляная званіца — трох'яруснае чатырохграннае збудаванне з шырокім лучковым праездам і двумя бакавымі праходамі і гонтавым шатром у завяршэнні.
Крыніца: Кулагін А. М. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; фатограф А. Л. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Мн.: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл.
|