РУЖАНСКІ КАСЦЁЛ НАЙСВЯЦЕЙШАЙ ТРОЙЦЫГалоўная »
РУЖАНСКІ КАСЦЁЛ НАЙСВЯЦЕЙШАЙ ТРОЙЦЫ размяшчаецца ў цэнтры гарадскога пасёлка Ружаны Пружанскага раёна Брэсцкай вобласці, на плошчы 17 Верасня. Пабудаваны ў 1615—17 гадах з цэглы па фундацыі канцлера Вялікага Княства Літоўскага Льва Сапегі і яго жонкі Аляксандры (з Тышкевічаў) для манахаў-дамініканцаў. Касцёл абкружаны мураванай агароджай з брамай.
Першапачатковы драўляны храм тут закладзены ў 1595 годзе Тышкевічамі і абсталяваны на сродкі Я.Язблавецкай. У 1768 годзе прыбудавана капліца Святога Крыжа,у 1787 годзе — капліца святой Варвары і зроблены купал над апсідай (архітэктар Я.С.Бекер). Аднаўляўся пасля пажараў 1891 і 1895 гадоў на сродкі навакольнай шляхты і субсідыі з Варшавы. На 1935 год налічвалася 1100 парафіян.
Помнік архітэктуры ранняга барока. Рэканструкцыя 1850 года надала архітэктуры касцёла рысы класіцызму. Аднанефавы аднавежавы будынак з паўцыркульнай апсідай прэсбітэрыя. Да прамавугольнага ў плане нефа з бакоў сіметрычна прылягаюць невысокія капліцы, да апсіды — такія ж па вышыні сакрысціі. Пры ўваходзе размешчана чатырох’ярусная (тры васьмярыкі на чацверыку) вежа- званіца, накрытая высокім гранёным шатром. Ярусы падзелены прафіляванымі карнізамі, аздоблены плоскімі нішамі і скразнымі арачнымі праёмамі. Сцены бакавых фасадаў рытмічна падзелены контрфорсамі, паміж якімі прарэзаны аконныя праёмы з арачным завяршэннем і люнеты. Знадворку ў нішы сцяны апсіды скульптура святога Дамініка.
Неф касцёла перакрыты цыліндрычнымі скляпеннямі з распалубкамі. Скляпенне і конха прэсбітэрыя ўмацаваны падпружнымі аркамі. Капліцы і сакрысціі перакрыты крыжовымі скляпеннямі. Над уваходам размешчаны хоры на драўляных крыжападобных у сячэнні слупах з разнымі фігурнымі кранштэйнамі. Мастацкае афармленне інтэр'ера храма вырашана ў стылі позняга барока і ракако. Памяшканні багата ўпрыгожаны архітэктурнай пластыкай, скульптурай і фрэскавым жывапісам, які імітуе архітэктурныя кулісы. Амбон, скляпенні і падпружныя аркі аздоблены ляпным стукавым арнаментам фларальнага характару. Прастору прэсбітэрыя замыкае чатырохкалонны галоўны алтар з раскрапаваным лучковым франтонам, які ўпрыгожвааюць скульптуры анёлаў, ляпны арнамент і герб Сапегаў. Абапал калон размешчаны драўляныя паліхромныя скульптуры святых апосталаў Пятра і Паўла. Бакавыя алтары выкананы ў выглядзе класічных порцікаў са скульптурамі Ісуса і Марыі. Прэсбітэрый ад нефа аддзяляе каваная рашотка 18 стагоддзя, кампазіцыя якой складаецца з акантавых звіваў, валют, кветак і манаграмы фундатара касцёла. Стукавая і драўляная скульптура галоўнага алтара і бакавых капліц работы скульптараў І.Прукнера (1789), М. і К.Роўбаў. Алтарны абраз «Святы Казімір», габеленавыя і шаўковыя арнаты, кандэлябры выкананы ў 18 стагоддзі. Над уваходамі ў сакрысціі, аформленымі класічнымі парталамі, учынены драўляныя ложы ў стылі ракако, на хорах устаноўлены арган 18 стагоддзя барочна-ракайльнай стылёвай трактоўкі.
Крыніца: Кулагін А. М. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; фатограф А. Л. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Мн.: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл.
|