Дні нараджэнняў герояў нашага сённяшняга артыкула прыпадаюць на жнівень — Віктар Канстанцінавіч Гардзей і Васіль Фёдаравіч Праскураў.
Віктар Гардзей і Васіль Праскураў
Пятая частка нашага літаратурнага падарожжа пройдзе па цэнтральнай частцы Ганцавіцкага раёна і закране непасрэдна раённы цэнтр — горад Ганцавічы, а таксама невялічкую вёску Малыя Круговічы.
Чацвёртым па ліку артыкулам мы прадоўжым сваё падарожжа ў рамках праекта «Літаратурная карта Ганцавіцкага раёна».
Якуб Колас і Іван Лагвіновіч
На гэты раз мы адправімся на поўдзень і апынёмся ў вёсцы Люсіна, якая стала першым месцам працы класіка беларускай літаратуры Якуба Коласа, а таксама на былым хутары Запрапасць, цяпер — лясное ўрочышча, што размяшчаецца побач з вёскаю Малькавічы, дзе нарадзіўся і правёў свае дзіцячыя гады паэт Іван Піліпавіч Лагвіновіч.
Пасля сацыяльных катаклізмаў Першай сусветнай і польска-савецкай войн вёска Вялікія Круговічы (зараз Ганцавіцкі раён Брэсцкай ваобласці) з кастрычніка 1920 года апынуліся пад польскім панаваннем і з заключэннем 18 сакавіка 1921 года Рыжскага мірнага дагавора ўвайшла ў склад Польскай Рэспублікі.
Cупрацоўнікі праўлення гміны Круговічы і пастарунка 4 кастрычніка 1934 года на фоне будынка гміннага праўлення
Населены пункт захаваў свой статус сярод навакольных вёсак. Сяло стала цэнтрам даволі прадстаўнічай, мяркуючы па колькасці населеных пунктаў (больш васьмі дзясяткаў), гміны. Яна была самай паўночнай у Лунінецкім павеце (пасля выключэння з яго ў 1926 годзе Заастравецкай гміны).
Анатоль Трафімчык |
Праглядаў: 887 |
Аўтар: Анатоль ТРАФІМЧЫК - часопіс БГЧ |
Дабавіў: vitalis |
Дата: 13.10.2021
Мы прадаўжаем з вамі сваё падарожжа ў рамках праекта «Літаратурная карта Ганцавіцкага раёна».
Алесь Каско і Аляксандр Сержпутоўскі
На гэты раз мы адправімся на самы ўсход нашага багатага на літаратурныя таленты края, дзе наведаем былы хутар, цяпер — лясное ўрочышча Шарпутоўшчына, тут свае дзіцячыя гады правёў Аляксандр Казіміравіч Сержпутоўскі, а таксама вёску Чудзін — малая радзіма Алеся (Аляксандра) Канстанцінавіча Каско.
Серыю артыкулаў «Музейны архіў», што знаёміць з цікавымі прадметамі з фондаў Ганцавіцкага раённага краязнаўчага музея, мы прадоўжым падарожжам па калекцыі «Рэчавая».
Калекцыя брытваў з фондаў музея
І раскажам у ім пра гісторыю брытвы, якая прайшла эвалюцыйны шлях ад небяспечнай, да электрычнай.
Сваё першае падарожжа ў рамках праекта «Літаратурная карта Ганцавіцкага раёна» мы здзейснілі ў невялічкую вёску Гута, якая дала беларускай літаратуры адразу двух выдатных прадстаўнікоў — Іван Аляксандравіч Кірэйчык і Уладзімір Антонавіч Марук.
Міхась Рудкоўскі
Сёння мы таксама застанемся на поўначы Ганцавіцкага раёна і адправімся ў вандроўку ў суседнюю вёску Востраў — радзіма паэта Міхася Рудкоўскага.
Ганцавіцкі раён на літаратурнай карце Беларусі з’яўляецца адметным рэгіёнам, нашыя мясціны багатыя на таленты на ніве літаратуры.
Ганцавіцкі раён багаты на літаратурныя таленты
Не здарма ў горадзе Ганцавічы ў пачатку верасня 2011 года святкаваўся Дзень беларускага пісьменства — сёлета была адзначана юбілейная дзесятая гадавіна з моманту правядзення свята рэспубліканскага ўзроўню.
Знаёмства нашае адбылося яшчэ ў далёкім 1987 годзе, калі пасля заканчэння Мінскага інстытута культуры (цяпер універсітэт) мы з братам Анатолем былі накіраваныя ў Брэст: я — загадчыкам клуба брэсцкага мясакамбіната, брат — дырэктарам Дома культуры завода бытавой хіміі. Сустрэліся на літаратурным пасяджэнні абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў.
Нам з братам было па 25 гадоў, мы ўжо друкаваліся ў часопісе "Маладосць”, тыднёвіку "ЛіМ” і лічылі сябе амаль што геніямі. Вось чаму тады, на першай сустрэчы, калі Алесь Каско пачаў разбіваць нашыя "геніяльныя” вершы ўшчэнт, я хоць і знайшоў у сабе сілы прамаўчаць, але падумаў: "Які жорсткі чалавек!” На хвілю нашыя позіркі перастрэліся. Падалося, што гэта я злавіў яго, сфатаграфаваў, аднак – то ён мяне падлавіў…
У міжваенны час Вялікія Круговічы, гмінны цэнтр, знаходзіліся недалёка ад савецка-польскай мяжы — за 30 з нечым км.
Круговіцкая гміна непасрэдна з мяжою не судакраналася. Іх падзяляла паласа, у якой сыходзіліся хвасты гмін — Заастравецкай Нясвіжскага павета Навагрудскага ваяводства (з 1926 года) і Чучавіцкай Лунінецкага павета Палескага ваяводства.
Анатоль Трафімчык |
Праглядаў: 584 |
Аўтар: Анатоль ТРАФІМЧЫК |
Дабавіў: vitalis |
Дата: 01.05.2021
З сакавіка 2020 года Ганцавіцкі раённы краязнаўчы музей пачаў праводзіць акцыю «Дар музею». Яна накіравана на тое, каб неабыякавыя грамадзяне здавалі ў фонды музея разнастайныя рэчы, што маюць гістарычную каштоўнасць, такім чынам прадаўжаючы іх жыццё, але ўжо ў якасці музейнага прадмета, ці нават экспаната.
Калекцыя крамянёвых архелагаічных прадметаў, што былі здадзеды у музей
Дадзеным артыкулам з серыі «Музейны архіў» хацелася б зрабіць своеасаблівую справаздачу аб тым, колькі цікавых прадметаў было перададзена ў фонды музея не толькі з пачатку правядзення акцыі, але і на працягу ўсяго мінулага 2020 года.
Асаблівае месца ў фондах любога музея займаюць рэчы, якія звязаныя з жыццём і дзейнасцю знакамітых людзей. Ганцавіцкаму раённаму краязнаўчаму музею ў гэтым плане вельмі пашанцавала.
Стварэнне, адкрыццё і дзейнасць дадзенай установы культуры цесным чынам пераплятаецца з постаццю класіка беларускай літаратуры Якуба Коласа.
Амаль кожны з нас асабліва ў дзяцінстве займаўся збіраннем розных рэчаў. У невялічкія прыватныя калекцыі траплялі наклейкі з бутэлек, паштовыя маркі, банкноты і манеты, укладышы з жавальных гумак, а таксама шмат чаго іншага, што магло зацікавіць пачынаючага калекцыянера.
Турыстычная пуцёўка і ўваходныя білеты на летнія Алімпійскія гульні 1980 года ў Маскве
Як часта папаўнялася калекцыя новымі рэчамі і як доўга яна існавала ў пераважнай большасці залежала ад самаго чалавека, які займаўся падобным збіральніцтвам.
Трэці матэрыял з рубрыкі «Музейны архіў» будзе прысвечаны калекцыі «Рэчавая», якая з’яўляецца як адной з найбольш буйнейшых па колькасці прадстаўленых прадметаў у фондах Ганцавіцкага раённага краязнаўчага музея, так і ці не самай каштоўнай.
Легендарны фотаапарат «Зоркий-С»
Пад адной агульнай назвай у ёй сабраныя матэрыялы рознай тэматычнай напраўленасці. Тут знайшлося месца прадметам этнаграфіі, рэчам, што належалі вядомым асобам, спартыўным узнагародам, вопратцы, ёсць таксама прадметы, якія расказваюць пра гісторыю развіцця тэхнікі і яшчэ шмат чаго іншага.
Прадоўжыць серыю «Музейны архіў» хацелася б знаёмствам з калекцыяю Ганцавіцкага раённага краязнаўчага музея, што носіць назву «Нумізматыка».
Білет Дзяржаўнага Казначэйства Галоўнага Камандавання Ўзброенымі Сіламі на поўдні Расіі
Непасрэдна нумізматыка як навука займаецца вывучэннем грошай, гісторыі грашовага абарачэння, біцця манет; таксама даследуе калекцыяніраванне манет, банкнотаў, заменнікаў грошай і гэтак далей.
Калі вы маеце нейкую інфармацыю пра гісторыю, культуру, этнаграфію Ганцаўшчыны і хацелі б яе змясціць у сеціве,
вы можаце звязацца з намі напісаўшы ў форму зваротнай сувязі.